TZOB Başkanı Bayraktar: “Üretici ile pazar arasındaki fiyat farkı en çok yüzde 683 ile limonda yaşandı.”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, ekim ayında üretici ile pazar arasındaki fiyat farkının yüzde 683 ile limonda en fazla olduğunu belirterek, “Limonda fiyat farkı yüzde 234 oldu” yüzde 234 soğan, yüzde 214,8 marul, yüzde 200,4.” Bunu yüzde 10 ile maydanoz, yüzde 197,8 ile kırmızı mercimek ve yüzde 191,4 ile elma takip etti.
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı basın açıklamasında ekim ayında üretici ile piyasa arasında yaşanan fiyat değişimlerini, bu değişimlerin nedenlerini, narenciye branşında yaşanan sorunları, aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişiklikleri değerlendirdi. Ekim ayında üretici ile pazar arasındaki fiyat farkının yüzde 683 ile limonda görüldüğünü anlatan Bayraktar, “Limonda fiyat farkı soğanda yüzde 234, marulda yüzde 214,8, maydanozda yüzde 200,4, kırmızıda yüzde 197,8 oldu. mercimek ve mercimek.” Bunu yüzde 191,4 ile elma takip etti. Limon 7,8 kat, soğan 3,3 kat, marul 3,1 kat, maydanoz ve kırmızı mercimek 3 kat, elma ise 2,9 kat satıldı. Limon üreticide 2 lira 10 kuruşa satıldı. 16 lira 44 kuruş, 3 lira 94 kuruş soğan 13 lira 16 kuruş, marul 7 lira 71 kuruş 24 lira 28 kuruş, maydanoz 3 lira 61 kuruş, 10 lira 84 kuruş, 17 lira 50 kuruş olan kırmızı mercimek 52 lira 11 kuruş. “9 lira 50 kuruşa mal olan elma piyasada 27 lira 68 kuruşa satıldı.”
“Ekim ayında fiyatı en çok artan ürün yüzde 37,4 ile domates oldu.”
Ekim ayında piyasada bulunan 37 ürünün 21’inde fiyat artışı, 16 üründe ise fiyat düşüşü yaşandığını belirten Bayraktar, “Ekim ayında piyasada fiyatı en çok artan ürün yüzde 37,4 ile domates oldu. Fiyat artışı ise yüzde 37,4 ile domates oldu. Domateste yüzde 23,7, kuru incirde yüzde 17, yeşil mercimek yüzde 16,1, nohutta yüzde 16,1 ve kuru fasulyede yüzde 13,9 oldu.Piyasada fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 26,3 ile ıspanak oldu. Ispanağı yüzde 21,4 ile fındık, yüzde 18 ile fındık takip etti, “Bunu yüzde 17,6 ile yeşil fasulye, soğan ve yüzde 15,9 ile limon takip etti.”
Bayraktar, üretici fiyat değişikliklerinin nedenlerine de değinerek şu açıklamalarda bulundu:
“Limonda erkenci Mayer çeşidinin arzının artması limon fiyatlarında düşüşe neden oldu. Yeşil soğan, ıspanak ve yeşil fasulye arzındaki artış bu ürünlerin fiyatlarına düşüş olarak yansıdı. Soğan üretiminde ihracatın tam açılmaması ürün fiyatı üzerinde baskı oluşturuyor.Domates ve kabak üretiminde ise tarladan “Seraya geçiş ürün fiyatlarının artmasına neden oldu. Arzın düşük olmasının yanı sıra TARİŞ’in açıkladığı fiyatla da kuru üzüm fiyatı arttı. Yeşil mercimeğin arzındaki azalmanın yanı sıra talebin artması da fiyatı artırdı. Elma hasadının yeni başlaması nedeniyle arzın azalması fiyatlara artış olarak yansıdı.”
“Ürünlerin pazarlanabilmesi için gerekli koşulların sağlanması gerekiyor”
Bayraktar, limonda fiyat düşüşünün devam ettiğini ve diğer narenciye ürünlerinde de bu durumun yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu: “Limonda geçen yıla göre fiyat düşüşü daha az da olsa mandalinada da görülüyor. Üretim artışına rağmen girdi fiyatlarındaki artışa bağlı olarak artan üretim maliyetleri limon çiftçilerinin zarar etmesine neden oluyor.” Çukurova Bölgesi’nde erkenci limon üreticisi fiyatları kilogram başına 50 kuruşa düştü. Personel giderleri ve iş gücü yetersizliği nedeniyle üretim kısmen kaldı ve ağaçların kesilmesine neden oldu. Sökülmeye başlanan bahçe tesisi gibi değerli yatırımlar ve girdiler milli servettir ve israf edilecektir. “Bunu göz önünde bulundurarak ürünün pazarlanabilmesi için gerekli koşulların sağlanması gerekiyor. Devlet müdahale ederek alım yapmalı, tüccar ve sanayici de düşük fiyatı fırsata çevirmemeli” dedi.
“Gübre fiyatlarında istikrar sağlanmalı”
Ekim ayında aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimlere değinen Bayraktar, “Girdi piyasalarından odalarımız aracılığıyla aldığımız fiyat verilerine göre 20.20.0 kompoze gübre yüzde 2, üre gübresi yüzde 1,7 ve DAP gübresi yüzde 2 oranında düştü. Ekim ayında eylül ayına göre yüzde 1,5, amonyum gübresi ise ekim ayında eylül ayına göre yüzde 1,5 azaldı.” sülfat gübresi yüzde 2,1, kalsiyum amonyum nitrat gübresi ise yüzde 1,1 arttı. Geçen yılın ekim ayına göre sadece üre gübresi yüzde 0,9 azalırken, DAP gübre fiyatı yüzde 12,1, 20.20.0 kompoze gübre fiyatı ise yüzde 9,9 arttı. Amonyum sülfat gübresi yüzde 8,8, kalsiyum amonyum nitrat gübresi ise yüzde 8,2 arttı. Son aylarda artan gübre fiyatlarında ekim ayında bir miktar düşüş yaşanırken, geçen yıla göre fiyatlarda artış yaşandı. Kalite ve verimin artması, dolayısıyla gıda üretiminin artması “Üretici gelirini artıran gübre fiyatlarında istikrar sağlanmalı, yıllar geçtikçe çok düşük kalan gübre katkılarının miktarı artırılmalıdır.” – ANKARA
